Türkiye ekonomisinin pandemi sonrası yeniden toparlanma dinamiklerini ne kadar harekete geçirebileceği, siyasette gelişmelere bağlı olacak.
Pandemi sürecinde gözler aşı çalışmalarının sonuçlarına kilitlendi. Gerek dünyada gerekse de Türkiye’de ekonomik piyasalar üzerinde aşı çalışmalarının üreteceği sonuçlar ciddi etkilere sahip olacak.
Covid -19 aşısının piyasalara etkisi
Döviz kuru ve altın fiyatlarındaki düşüşün devam edip etmeyeceği ise büyük merak konusu. Aşının yaygın kullanımı ve pandemi sürecinin kontrol altına alınması ister istemez küresel piyasalar üzerinde olumlu etkide bulunacaktır. Ancak pandeminin yarattığı krizin etkileriyle mücadele konusu yabana atılmayacak ciddi külfetler de getirecektir. Yani, pandemi sonrası dünya piyasalarında bir yandan yeniden toparlanma bir yandan da ekonomik gücü zayıf olan ülkelerin desteklenmesi ihtiyacı gündeme gelecek.
Türkiye ekonomisi nereye?
Sermaye yoğunluğunun ce gücünün zayıf olduğu az gelişmiş ülkeler toparlanabilmek için ciddi desteklere ihtiyaç duyacak. Türkiye’nin ise her ne kadar adı gelişmiş ülkeler kategorisinde geçse de ekonomideki kırılganlık ve siyasetteki belirsizlik nedeniyle pandemi sonrası süreçte dikkatle izlenecek ülkeler arasında olmaya adaydır. Türkiye’de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifasıyla ekonomi yönetiminin başına Lütfi Elvan geçmişti. Yine, Merkez Bankası’nın başına ise Naci Ağbal getirilmişti. Ve bu 2 değişim piyasalarda belli bir etkide bulunmuştu. Merkez Bankası’nın politika faizini 4 puandan biraz fazla arttırmasıyla dövizdeki ve altındaki düşüş eğilimi sürmüştü.
Aralık ayındaki gelişmeler piyasaların seyrini belirleyecek
Tabii söz konusu bu etkinin sınırları belliydi ve yeni adımlarla bu trendin desteklenmesi gerekiyordu. Para politikasında atılan adımların yeni kararlarla desteklenip desteklenmeyeceği ise asıl üzerinde durulan ve merakla beklenen bir olguydu. Bunun dışında Türkiye aleyhine AB zirvesinden yaptırım kararı çıkıp çıkmayacağı ise bir başka merak konusuydu. Pandemiyle mücadelede yeni kısıtlamaların devreye girmesi ve artan vaka sayılarının daha radikal tedbirleri gündeme getirip getirmeyeceği de ekonomiye etki edecek bir başka etkendi. Yine, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın aralık toplantısında alınacak kararlar ise yeni yıla doğru ekonomi yönetiminin başarısının sürüp sürmeyeceğinin bir başka göstergesi olacak. COVID-19 aşısıyla ilgili gelişmeler dünyada olduğu gibi Türkiye’de de ilgiyle izleniyor ve bu sürecin kontrol altına alınmasının piyasalara olumlu etkisinin olacağı da değerlendirilen konular arasında. Ekonomik veriler açıklanırken, yerli yatırımcıların dövize ilgisinin azalması ise AB’den gelecek yaptırım kararlarına bağlı olacak. AB zirvesinden Türkiye’ye yönelik bir yaptırım kararı çıkması halinde Türk Lirası’ndaki değer kaybı sürebilir.
Siyasetteki belirsizlik sürüyor
Türkiye’de siyasette gündeme gelecek yeni kriz halleri ekonominin toparlanmasını zora sokacak en önemli etkenlerden biri. İktidar partisi ile ana muhalefet partisi arasındaki gerilimin yeni bir boyut kazanması ihtimali yabana atılmamalı. HDP üzerinden muhalefeti yıpratma adımlarına HDP’ye alternatif yeni bir parti tartışmaları da önümüzdeki süreçte siyasetin üzerinde at koşturacağı bir başka alan olacak. Her ne kadar erken seçim 2021 yılında olası gözükmese de ülke siyasetindeki ani dalgalanmaların bir erken seçime sürüklenme durumu da yabana atılmamalı.
Türkiye ekonomisinin yeniden bir toparlanma evresine mi gireceği yoksa kısmi iyileşme halinin yeni bir krizle alabora mı olacağı hem ekonomide alınacak yeni kararlara hem de siyasetteki gelgitlere bağlı olarak şekillenecektir.
